Jaki stołek perkusyjny? [Update 10.2023]

Stołek perkusyjny od dawna traktowany jest po macoszemu przez perkusistów. Jest on zwykle ostatni na liście perkusyjnych zakupów, a to na nim spędzamy wiele godzin w salce, na koncertach.

Nie ma się w sumie czemu dziwić. Stołek tylko stoi. Jakby go zastąpić wiadrem, skrzynkami, krzesłem ogrodowym to także da się grać. A jak tu żyć bez splasha? Na splashu da się chociaż zagrać, na stołku nie. Ot cała filozofia dlaczego jest to pozornie najmniej przydatny element zestawu.

Źle dobrany stołek to w najlepszym wypadku obolałe cztery litery i niewygodna pozycja podczas grania, a w najgorszym kłopoty z kręgosłupem. Ile to razy dało się słyszeć "Nie garb się", "siedź prosto". Dlatego warto chwilę dłużej pochylić się nad wyborem stołka do perkusji. 

Szczególnie warto wziąć pod uwagę fakt, że problemy z kręgosłupem to choroba zawodowa perkusistów a jedną z przyczyn jest źle dobrany stołek perkusyjny.

Waga grającego i wzrost a dobór stołka perkusyjnego

Pierwszym i nieodłącznym pytaniem jakie zadajemy klientom poszukującym optymalnego siedziska perkusyjnego jest oczywiście waga i wzrost samego perkusisty. Czasami zadanie pytania o wagę wydaje się kłopotliwe i niezręczne dla drugiej osoby, ale to podstawowe kryteria doboru odpowiedniego stołka.  Nie ma co ukrywać, większość tych najtańszych stołków (są wyjątki) posiada górną granicę bezpieczeństwa na poziomie 80-90 kg.

Trzeba pamiętać, że granie na perkusji do dynamiczne hobby. Non stop w ruchu. Zatem producent może podać, że waga maksymalna wynosi 100 kg, ale wskazuje ją dla statycznego obciążenia. Maksymalne obciążenie dynamiczne zazwyczaj jest niższe i takie powinno być wskazywane przez producentów o ile w ogóle jest. Producenci odeszli od podawania tego parametru w swoich kartach katalogowych i tutaj musisz liczyć na nasze doświadczenie w tej kwestii.

Rodzaje regulacji wysokości stołków perkusyjnych

Stołki perkusyjne, mimo że mogą wydawać się niewielkim elementem zestawu perkusyjnego, odgrywają kluczową rolę w komforcie i efektywności gry. Jednym z aspektów, który w znaczący sposób wpływa na wygodę perkusisty i brzmienie instrumentów, jest system regulacji wysokości. To istotna cecha, którą należy wziąć pod uwagę zarówno przy wyborze stołka, jak i podczas gry.

System regulacji wysokości umożliwia dostosowanie stołka do indywidualnych preferencji i potrzeb perkusisty, co ma istotne znaczenie dla ergonomii oraz precyzji wykonywanych rytmicznych partii. Dodatkowo, odpowiednie ustawienie stołka może wpłynąć na brzmienie instrumentów perkusyjnych poprzez kontrolę siły uderzeń i kąta natarcia pałek. Dlatego też, przy wyborze stołka perkusyjnego warto zwrócić uwagę na jego system regulacji wysokości, aby zapewnić sobie maksymalny komfort i możliwość osiągnięcia najlepszych rezultatów podczas gry.

Skokowa regulacja wysokości

Najtańsze stołki są z reguły wyposażone w skokową regulację wysokości (nawiercona rurka ze śrubą kontrującą) rozwiązanie to jest dość prymitywne ale bezpieczne. Chroni nas przed mimowolnym opadaniem stołka. System ten nie jest zbyt precyzyjny w doborze wysokości, gdyż otwory znajdują się w odległości co kilka centymetrów i może się zdarzyć, że potrzebujesz ustawić wysokość akurat po środku tych dwóch otworów. 

Stołki tego typu często są dołączane do "wszystkomających" zestawów perkusyjnych. Polecane są raczej najmłodszym i młodzieży na początku swojej perkusyjnej drogi, tak by nie obciążać za bardzo budżetu. Warto mieć na uwadze, że tego typu rozwiązanie nie zapewnia w pełni stabilnej pozycji do grania. Stołek z tego typu regulacją  przez swój system posiada luz, co w powoduje ciągłą pracę odcinka lędźwiowego, który domyślnie szuka pionu. Oczywiście, taki stołek jest lepszy niż siedzenie na krześle biurowym, pufie czy stołku kuchennym, ale nie jest to rozwiązanie idealne i warto mieć na uwadze, że kolejnym zakupem powinien być lepszy stołek.

Płynna regulacja wysokości

Drugim sposobem jest tzw. płynna regulacja. Wysokość ustawiamy poprzez wyregulowane wysunięcia rurki i zaciśnięcie klamry oraz zacisku.

Blokada wysokości ustawiana jest za pomocą śruby motylkowej, oraz (nie zawsze ) memory lock’a, czyli dodatkowego niezależnego zacisku, który chroni przed samowolnym obniżeniem stołka. Rozwiązanie to ma swoje oczywiste plusy, lekka waga konstrukcji, szybkie i dokładne dopasowanie wysokości siedziska. Są też minusy. Trzeba pamiętać o dokładnym sprawdzeniu czy motylek i memory lock mocno trzymają. W innym wypadku może nas czekać efektowne, lecz bolesne salto. 

Stołki tego typu to dobry kompromis między regulacją skokową a bardziej profesjonalnymi rozwiązaniami. Nie wiemy czemu, niektórzy producenci wyceniają stołki z regulacją płynną bardzo wysoko, gdzie w podobnych pieniądzach możemy mieć bardziej efektywną regulację np. na śrubie trapezowej.

Regulacja gwintowa / gwintowana

Optymalnym i najbardziej szanowanym rozwiązaniem jest regulacja gwintowa. Poprzez obracanie siedziskiem stołka regulujemy jego wysokość za pośrednictwem śruby trapezowej która jest centralnym punktem konstrukcji stołka. Czynność ta wymaga więcej czasu, ale pozwala precyzyjnie wyregulować stołek co do mm.

Rozwiązanie to jest najbardziej popularne w zawodowych stołkach. Gwint śruby trapezowej nie pozwala stołkowi samodzielnie odkręcić się i mimowolnie obniżyć wysokości. Nawet brak dokręconej nakrętki kontrującej nie spowoduje utraty wysokości. 

Stołki perkusyjne oparte na śrubie trapezowej są niezwykle stabilne. Nie kołyszą się na boki zarówno u podstawy jak i w górnej części mocowania stołka. Zaciśnięcie nakrętki kontrującej jeszcze bardziej usztywnia całą konstrukcję i sprawia, że stołki tego typu są w stanie przenosić znacznie większe obciążenia niż innego typu rozwiązania. 

Coraz szerzej stosowana śruba trapezowa, także w cywilnych rozwiązaniach to budowy maszyn CNC spowodowała, że cena dla tego typu mechanizmów spadła i za stosunkowo niewielkie pieniądze można mieć stołek z regulacją gwintową.

Przykładem takich stołków jest firma DrumParts, która nawet w najniższym modelu ma śrubę trapezową, co do tej pory było niemożliwe i producenci stara się to rozwiązanie dawać tylko w najwyższych wersjach modelowych.

Regulacja Hydrauliczna / Pneumatyczna

Za pomocą wysięgnika regulujemy wysokość siedziska w sposób szybki i dokładny (analogicznie jak w przypadku foteli biurowych) rozwiązanie to promowane jest przez głównych graczy na rynku czyli Tamę (nazywane Hydraulix), oraz DW (Air Lift).

Profil siedziska / kształt

Podobnie jak w przypadku średnicy, podobnie profil krzesła jest uwarunkowany indywidualnymi upodobaniami. Część z nas lubuje się w klasyce okrągłego siedziska, część (szczególnie operatorzy podwójnych stopek) wolą siedziska „motocyklowe” pozwalające na bardziej swobodną pracę nóg i automatyczne lekkie pochylenie do przodu. Nie ma jednak zdecydowanej reguły również w tym przypadku. Wszystko zależy od naszych upodobań i przyzwyczajeń.

Zaznaczyć jednak trzeba, że stołki okrągłe są bezpieczniejszym wyborem, szczególnie dla tych niezdecydowanych.

Materiał z którego siedzisko jest wykonane (poszycie)

Powszechnie stosowane są dwa materiały z którego wykonuje się siedziska – winyl (w tych droższych - gnębiące ekologów prawdziwe skórzane poszycie), oraz welur. Ten ostatni bardzo miękki i mniej odparzający tył przy dłuższym graniu. Z higienicznego punktu widzenia, zdecydowanie łatwiejszy w utrzymaniu jest stołek wykonany ze skóry /winylu.